Ήμουν πολύ νέα όταν παντρεύτηκα.
Είχα πρόσφατα χάσει την μαμά και είχα μείνει η μοναδική γυναίκα στην οικογένεια χωρίς αδελφές, εξαδέλφες, θείες και γιαγιάδες, αρωγούς και καθοδηγητές στα οικοκυρικά και την οικιακή οικονομία.
Βόλεψα λοιπόν τις ανάγκες του σπιτιού εκ των ενόντων παράλληλα με τα εξοντωτικά ωράρια της τότε δουλειάς μου.
Εκτός από την μαγειρική.
Ο πατέρας, φρέσκος συνταξιούχος τότε είχε αναλάβει να παρασκευάζει το καθημερινό φαγητό και πρέπει να ομολογήσω ότι αποδείχθηκε εξαιρετικός μάγειρος. Από τα χέρια του φάγαμε και εγώ και ο αδελφός μου ο Αντυ φαγητά, που όσο ζούσε η μαμά δεν τα είχαμε βάλει στο στόμα μας.
Όταν λοιπόν παντρεύτηκα και έστησα το δικό μου νοικοκυριό ήξερα αρκετά πράγματα για την διαχείριση του σπιτιού αλλά δεν ήξερα να μαγειρεύω. Καθώς όμως είμαι άνθρωπος που αγαπάει το φαγητό άρχισα σιγά σιγά να μαθαίνω, πρώτα με οδηγό το βιβλίο μαγειρικής της μαμάς – σας έχω μιλήσει για αυτό- και μετά συσσωρεύοντας και δεκάδες δικά μου.
Ο καλός μου, ανεκτικός και μάλλον λιτοδίαιτος, δεν είχε και τις τρομερές απαιτήσεις αλλά η τιμή και η υπόληψη της νιόπαντρης επέβαλαν να μάθω να φτιάχνω τουλάχιστον το φαγητό που αγαπούσαν πολύ στο πατρικό του.
Σπανακόπιτα.
Η σπανακόπιτα ήταν αποκλειστικά δουλειά του πεθερού μου. Μόνος του ζύμωνε και άνοιγε το φύλλο, μόνος του μάζευε τα μυριστικά και τα χορταράκια από τις εξοχές της Μάντρας και τα ψιλόκοβε μαζί με το σπανάκι, μόνος του την ετοίμαζε και την έψηνε.
Η αλήθεια είναι ότι η σπανακόπιτα του Στάθη ήταν μνημειώδης.
Με τραγανό φύλλο, ζουμερή και μυρωδάτη όσο έπρεπε, όχι πολύ λιπαρή και πεντανόστιμη.
Έτσι, η πρώτη μου φιλοδοξία ήταν να φτιάξω αυτή την περιβόητη σπανακόπιτα, αλλά χωρίς την βοήθεια του. Άλλωστε στην κουζίνα είμαι μονήρες πλάσμα. Συντροφικά μαγειρέματα με φίλες η γυναίκες του σογιού έχουν αποκλειστεί από την αρχή. Στην κουζίνα αισθάνομαι σαν αλχημιστής που προσπαθεί και δοκιμάζει μοναχικά και που οι νεωτερισμοί του δεν έχουν θέση στα μάτια των ανθρώπων, εκτός αν καταφέρει να φτιάξει χρυσάφι από κάρβουνο.
Άρχισα λοιπόν να παρακολουθώ τον πεθερό μου όταν την έφτιαχνε. Αλλά, όπως πολύ καλά γνωρίζω τώρα πια, στο μαγείρεμα δεν χωράνε ακριβείς δοσολογίες, τουλάχιστον για τους έμπειρους.
Πόσο αλεύρι και νερό για την ζύμη του φύλλου; Μα .. όσο πάρει!
Τον έβλεπα να ρίχνει αλεύρι από το πακέτο χωρίς μέτρημα, με το μάτι, μετά να προσθέτει νερό, λίγο λάδι, πάλι νερό και εκεί που έλεγες ότι δεν θα τελειώσει ποτέ φτιαχνόταν ένα ζυμαράκι απαλό και τρυφερό σαν μάγουλο μικρού παιδιού.
Και δεν μιλάμε για την γέμιση! Εκτός από σπανάκι, έβαζε και ένα σωρό από άγνωστα χορταράκια και μυριστικά, πιπέρια, αυγά, τυρί, όλα –προς μέγιστη απόγνωση μου- με το μάτι, χωρίς ζυγίσματα και αναλογίες!
Τελικά κάνοντας την ανάγκη φιλοτιμία το επιχείρησα και εγώ.
Αν εξαιρέσουμε το χάος που επικράτησε στην κουζίνα κατά την διάρκεια της κατασκευής της και μετά, το φύλλο που έμοιαζε με βρεγμένη εφημερίδα, και την γέμιση που κολυμπούσε στο ελαιόλαδο… ήταν σπανακόπιτα.
Ο ευγενικός μου σύζυγος, την κατάπιε με μεγάλες μπουκιές και με μουγκρητά που εξέλαβα ως μουγκρητά ευχαρίστησης αλλά τώρα μετά από τόσα χρόνια, έχω τις αμφιβολίες μου.
Από τότε κύλησε πολύ νερό στ' αυλάκι.
Στα χρόνια που πέρασαν από τότε, αφού γύμνασα τα χέρια μου σε γυψοειδή ζυμαράκια και κόλλησα σε λασπερά άλλα, τελικά πέτυχα την σωστή αναλογία.
Αφού πλατσούρισα σε υπερελαιώδεις γεμίσεις βρήκα την σωστή ποσότητα.
Αφού δοκίμασα τραγανά άψητα χορταρικά, ανακάλυψα τον σωστό χρόνο και θερμοκρασία ψησίματος.
Σας παραδίδω λοιπόν την συνταγή για Σπανακόπιτα.
Να ξέρετε, ότι και εγώ, όταν την φτιάχνω κάνω ακριβώς ότι έκανε και ο Στάθης.
Υπολογίζω τα πάντα με το μάτι.
Για χατίρι όμως όσων από σας θα θέλατε να επιχειρήσετε να την φτιάξετε, την περασμένη Κυριακή που την έφτιαξα ξανά μέτρησα τα υλικά και σας παραδίδω την συνταγή.
Εν αρχή ην το φύλλο. Χειροποίητο παρακαλώ, μην σας πιάσουν οι τεμπελιές τώρα.
Χρειαζόμαστε:
½ κιλού αλεύρι για όλες τις χρήσεις.
310 γρ. νερό
1 φλιτζανάκι του καφέ ελαιόλαδο
Αλάτι
Μισό κουταλάκι του γλυκού ξύδι.
Ανακατέψτε όλα τα υλικά σε ένα μπολ με ένα πιρούνι και όταν αρχίσουν να δένουν τα υλικά ζυμώστε το με τα χέρια μέχρι να γίνει ομοιογενές.
Μην το γρονθοκοπήσετε, δεν είναι ο προϊστάμενος σας για να βγάλετε το μένος σας επάνω του!
Μετά τυλίξτε το σε πλαστική μεμβράνη και αφήστε το να ξεκουραστεί –αχ! πως μ' αρέσει αυτή η έκφραση- για μισή ώρα.
Πάμε τώρα στη γέμιση.
Χρειαζόμαστε:
1 κιλό σπανάκι
3 μέτρια κρεμμύδια και 1 πράσο
3 αυγά
½ ποτηριού ελαιόλαδο
¼ κιλού φέτα και ¼ κιλού ανθότυρο
αλάτι, πιπέρι, κανέλα τριμμένη
μισό ματσάκι άνηθο
μυρώνια, καυκαλίθρες, μάραθο (χε χε ! άγνωστες λέξεις ε; Δεν πειράζει. Όλα αυτά είναι μυριστικά χορταράκια αλλά θα γίνει μια χαρά και χωρίς αυτά.)
Το σπανάκι πρέπει να το κόψετε και αφού το αλατίσετε να το τρίψετε με το χέρι και να το στύψετε μέχρι να φύγει πολύς από τον χυμό του.
Ανακατέψτε όλα τα υλικά και αλατοπιπερώστε.
Ανοίξτε 5 φύλλα από το ζυμάρι. Ξέρω ότι αυτό ακούγεται τρομακτικό και δύσκολο αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι. Αν η ζύμη έχει τη σωστή πυκνότητα θα ανοίξει εύκολα με την βοήθεια ενός πλάστη.
Για τους/τις άσχετους/τες, πλάστης είναι εκείνο το μακρύ ξύλινο εργαλείο που βλέπαμε στις παλιές ταινίες σαν όπλο στα χέρια απατημένων οικοκυρών σε προσπάθεια τιμωρίας του σκορδόπιστου συμβίου τους.
Στα δικά σας χέρια χρειάζεται αρκετή πίεση μαζί με λίγο αλεύρι πάνω και κάτω από το ζυμάρι και λιγότερο μένος.
Χρειαζόμαστε 2 κάτω μετά την μισή γέμιση, ένα στην μέση, την υπόλοιπη γέμιση και δύο φύλλα από πάνω. Κάθε φύλλο το ραντίζουμε με λίγο ηλιέλαιο πριν βάλουμε από πάνω το επόμενο.
Μέχρι τώρα η κουζίνα θα έχει μοσχοβολήσει από τις μυρωδιές! Και που να δείτε όταν ψήνεται!
Στο τέλος χαράξτε τα κομμάτια της πίτας και φουρνίστε στους 180 βαθμούς για 45-60 λεπτά.
Αν σας φανεί ασπριδερή συνεχίστε το ψήσιμο λίγο ακόμα.
Αν σας φανεί σκούρα, έως μαύρη τότε το ψήσιμο απέτυχε.
Δεν πειράζει, την επόμενη φορά θα γίνει καλύτερη.
Αν πάλι ο καλός σας ή η καλή σας βγάλει μουγκρητό με την πρώτη μπουκιά, ίσως να την έχετε πετύχει εξαιρετικά.
Η ίσως να έχετε πετύχει ένα εξαιρετικά ευγενικό σύντροφο!
Πράγμα βεβαίως, εξόχως ανώτερο, ίσως περισσότερο και από μια πετυχημένη Σπανακόπιτα.
p.s. 1
Επειδή το ποστ βγήκε πολύ μεγάλο, αφήνω τα tips και τα προσθέτω σαν σχόλιο για όσους ενδιαφέρονται να εντρυφήσουν περισσότερο.
Αν πάλι εσείς κάνετε μια διαφορετική παραλλαγή ας την ακούσουμε.
Η μαγειρική είναι αγαπημένη μου ασχολία και είμαι ανοιχτή σε πειραματισμούς!
p.s. 2
Οι φωτό είναι δικές μου.
Εκτός από την πρώτη.
Αλήθεια σας λέω δεν πρόλαβα να την φωτογραφήσω έτοιμη!
Ειχα και τραπέζι...
Την φάγαμε όλη!
Ετικέτες recipies
Για το φύλλο:
Αν σας φαίνεται βουνό το άνοιγμα φύλλου, αγοράστε έτοιμο. Όχι όμως φύλλο κρούστας αλλά εκείνο το παχουλό που υπάρχει στα Σ/Μ.
Επίσης αν δεν μπορείτε να φτιάξετε μεγάλα φύλλα για να καλύψουν το ταψί σας, φτιάξτε μικρότερα και βάλτε τα δίπλα-δίπλα. Καθόλου δεν θα επηρεαστεί το αποτέλεσμα.
Αλλά έστω και μια φορά δοκιμάστε το! Αξίζει τον κόπο!
Για την γέμιση:
Τα μυριστικά χορταράκια που ανέφερα και άλλα που κάποιοι άλλοι μπορεί να προσθέτων, δίνουν μια πιο ρουστίκ γεύση που προσωπικά αγαπάω πολύ. Δεν τα βρίσκετε όμως εύκολα στην λαϊκή παρά μόνο την άνοιξη. Σε καμία περίπτωση όμως μην παραλείψετε τον άνηθο. Κάνει όλη την διαφορά.
Αν θέλετε περιορίστε την ποσότητα του κρεμμυδιού, αλλά βάλτε έστω και λίγο. Το ίδιο ισχύει και για το τυρί.
Και μην ξεχνάτε:
Για κάθε φαγητό μπορεί να έχουμε την δική μας άποψη για το τέλειο.
Τέλειο είναι όποιο φαγητό αρέσει στον καθένα μας περισσότερο.